Autonomie en haptotherapie
Autonoom leven vergroot je welbevinden.
Deze week zaten wij met collega’s bij elkaar en ons gesprek ging over keuzes maken. Wij spraken over vrijheid te hebben om je eigen keuzes te maken en datgen
e te doen wat bij je past. Maar ook over zelf de regie houden en je verantwoordelijkheid nemen.
Je leven echt op een wijze en evenwichtige manier inrichten, is een hele uitdaging waar je in je levensloop mee te maken kunt krijgen. Vooral omdat het leven niet helemaal te plannen is. Dit vraagt heel wat creativiteit en vermogen om te kunnen sturen op het moment wanneer het er op aan komt. Autonomie om je plannen uit te voeren, is hierbij belangrijk. Wat is autonomie?
De term autonomie is afgeleid van het Grieks autonomía, autos (zelf) + nomos (wet), autonomos (eigen wetten opleggend). Je vindt deze term vaak in de haptothera
pie en psychologie wanneer het gaat over de capaciteit om je eigen verantwoorde beslissingen te nemen. Een goed Nederlands woord voor autonomie is zelfstandigheid. Je kunt het ook uitleggen als: zelf bepalen hoe je wilt leven.
Autonomie is dus je mogelijkheid om zelf te bepalen wat er met je moet gaan gebeuren, hierbij je eigen keuzes makend. Als je zelfstandig en vrij bent, wordt je minder bepaald door afhankelijkheid. Je hebt dan een keuze hoe je met afhankelijkheid omgaat. Een voorwaarde om autonoom te kunnen zijn is enerzijds erkennen dat je persoonlijke mogelijkheden begrensd zijn en anderzijds dat je omgeving grenzen biedt. Wanneer je binnen die grenzen de kwaliteit bezit je eigen leven vorm te geven, kun je autonoom worden genoemd.
Een bekende theorie in de psychologie over autonomie is de zelfdeterminatietheorie van Ryan en Deci (2000). 
Volgens de onderzoekers hebben mensen 3 psychologische basisbehoeften om optimaal te kunnen functioneren en te groeien: autonomie, competentie en sociale verbondenheid. Autonomie gaat over de wens om zelf je koers te bepalen en niet door anderen gedwongen te worden. Competentie is een gevoel dat je iets kunt en dat je in staat bent uitdagingen het hoofd te bieden. Verbondenheid wijst op de behoefte van mensen om liefde en zorg aan anderen te geven en te ontvangen.
Het vervullen van deze 3 basisbehoeften is een voorwaarde voor persoonlijke groei en welbevinden. Je omgeving is hierbij belangrijk. Als je door je omgeving wordt ondersteund in deze psychische basisbehoeften krijg je voeding voor psychische groei en welbevinden. Een controlerende
of dwingende omgeving leidt juist tot stilstand en verminderd welbevinden. Door de controle wordt de bevrediging van de basisbehoeften tegengehouden.
Een bevredigende invulling van de 3 basisbehoeften leidt volgens de onderzoekers tot welbevinden.
Hoe krijgt de invulling van de drie basisbehoeften vorm in de haptotherapeutische behandeling? Om dit te bereiken, werk ik met thema’s als: eigen beweging beluisteren en volgen, eigen kracht voelen, ruimte voor jezelf ervaren, luisteren naar wat jij nodig hebt, ervaren van bevestiging, in contact letterlijk en figuurlijk met jezelf en van daaruit het contact met de ander aangaan of niet, zelf het stuur in handen hebben, regie nemen enz.
In de behandeling komt aan bod:
- Vrijheid in relatie met beperkingen,
- Bewustzijn van eigen authenticiteit
- De ervaring hebben eigen keuzes te kunnen maken
- Ontwikkeling in relatie met anderen en met eigen ervaringen en waarden.
Hieronder volgt een filmpje met een voorbeeld van autonomie in het werk: autonomie geeft energie!