Spijtthema’s en levenslessen

Spijtthema’s en levenslessen

Deze week las ik een boek waarin wordt beschreven waar mensen op het eind van hun leven spijt van hebben. Dit bleef mij bij en het raakte mij omdat in ons drukke leven met gezin, werk en andere zaken het niet altijd even gemakkelijk is om bij jezelf stil te staan en op te merken of je wel op de goede weg bent. En al helemaal niet of je bezig met de droom of de wens die je ooit had.

Palliatief verpleegkundige Bronnie Ware heeft het boek ‘Als ik het leven over mocht doen – Een jonge vrouw op zoek naar de vijf belangrijkste levenslessen’ geschreven. Het gaat over waar mensen spijt van hebben als zij oud zijn. Zij baseert zich op haar jarenlange ervaring van gesprekken met mensen in hun laatste dagen.
Mensen vertellen over ervaringen waar ze dankbaar op terugkijken en over dingen waar zij spijt hebben omdat zij ze juist niet hebben gedaan.
De auteur noemt deze spijtthema’s levenslessen. Hieronder beschrijf ik kort de levenslessen.

Had ik maar meer mijn eigen weg gekozen en niet het leven geleid dat anderen van mij verwachtten. Mensen kunnen zich als zij ouder worden gaan realiseren welke dromen en idealen ze eigenlijk altijd hadden en niet geprobeerd hebben waar te maken. Dit, omdat ze zich bij keuzes in het leven hebben laten beïnvloeden door de mening van anderen. Maar nu is het te laat….

Had ik maar niet zo hard gewerkt. Mensen beseffen dat ze het opgroeien van hun kinderen eigenlijk gemist hebben en achteraf bezien te weinig aandacht hebben besteed aan de kameraadschap met hun partner. Veel mannen vertelden Bronnie Ware spijt te hebben dat ze het grootste deel van hun leven werkend hadden doorgebracht, gericht op veel verdienen om er een dure levensstijl op na te kunnen houden. Achteraf realiseren ze zich dat meer ruimte scheppen in hun leven, hen gelukkiger zou hebben gemaakt.

Had ik mijn gevoelens maar vaker getoond en uitgesproken. Veel mensen willen de kans op ruzie met anderen vermijden en stoppen hun gevoelens weg en uiten die niet. Dat betekent dat ze ook positieve gevoelens minder intens beleven en eigenlijk emotioneel een afgevlakt bestaan leiden. Juist bij het naderende levenseinde kunnen mensen hun opgekropte frustraties en bitterheid duidelijk beleven en spijt hebben dat ze niet de moed hebben gehad zich uit te spreken en wellicht daarmee relaties zelfs hadden kunnen verbeteren.

Had ik mijn vriendschappen maar meer verzorgd. In de fase van het naderende levenseinde telt uiteindelijk alleen nog liefde en vriendschap. Juist dan realiseren mensen zich vaak dat ze oude vriendschappen hebben laten verwateren en niet onderhouden, omdat ze zo druk waren met de alledaagse dingen van hun leven. Juist in die laatste dagen is er dan niet meer een goede vriend die nabij kan zijn.